Suriye'de sekiz senedir devam eden krize kalıcı siyasi çözüm bulmak için düzenlenen zirvelerin dördüncüsü dün Soçi'de düzenlendi. Rusya'nın ev sahipliğinde yapılan zirve öncesinde Devlet Başkanı Vladimir Putin, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani'yi karşıladı. Liderler aile fotoğrafı çekilmesinin ardından görüşmeye geçti. Zirvede konuşan Cumhurbaşkanı Erdoğan, Suriye halkının kendilerinden kalıcı siyasi çözüm yolunda sevindirici haberler beklediğini söyledi. Suriye'nin toprak bütünlüğünün muhafazasına ve gerek PYD/YPG gerek DEAŞ olsun terörün her türlüsünün bertaraf edilmesine odaklanan bir hareket tarzının benimsenmesinin gerekliliğini vurgulayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, şunları söyledi:

“PYD/YPG Menbiç'ten ve Fırat'ın doğusundan temizlenmeden ve bu bölgeler gerçek sahiplerine devredilmeden Suriye'nin toprak bütünlüğü sağlanamaz. Güvenli bölge fikrini milli güvenlik kaygılarımızı gidermeye hizmet ettiği ölçüde biz de destekliyoruz. Ayrıntıları ABD ile görüşmeye de devam ediyoruz. Bu fikre Rusya'nın da olumlu yaklaşmasından memnuniyet duyuyoruz. Bu hususta eş güdüm hâlinde hareket etmeyi arzu ediyoruz.”

“ÇÖZÜM UMUTLARI FİLİZLENDİ”
Liderler, “Suriye” konulu Türkiye-Rusya-İran Üçlü Zirvesi'nin ardından ortak basın toplantısı düzenledi. Erdoğan şunları söyledi: Terör koridorunu ortadan kaldırmak birinci görevimiz. Buna izin vermeyeceğiz. ABD'nin Suriye'den çekilme sürecinin PYD/YPG ve DEAŞ'ın istismar edeceği bir güç boşluğuna mahal vermemeli. Bizim derdimiz Suriye'nin toprak bütünlüğünün sağlanmasıdır ama bir an önce Menbiç'in terör örgütlerinden boşaltılmasıdır. Aynı şekilde İdlib'de terör örgütlerine oyun sahası bırakılmamalıdır. Böylece bu toprakların sahibi Suriye'nin halkıdır. Suriye krizine siyasi çözüm umutları daha önce hiç bu kadar filizlenmemişti. Denizi geçmişken şimdi derede boğulamayız. Anayasa Komitesi temenni ediyorum bir an önce oluşsun ki Suriye halkı kendi geleceğini, kendi iradesiyle teyid etme, tespit etme kararını verebilsin.

TERÖRİSTLERE KATLANAMAYIZ
Suriye konulu Üçlü Zirve Toplantısı'nın açılışında ve basın toplantısında konuşan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, ülkesiyle Türkiye ve İran arasında son derece verimli bir mekanizma oluşturulduğunu söyledi. Putin “Şimdi Suriye'nin topraklarının hemen hemen tamamında çatışmasızlık rejimi muhafaza ediliyor. Bu bizim somut ve pozitif ortak neticemizdir” dedi.

Üç ülkenin oluşturduğu Astana formatı ile Birleşmiş Milletlerin (BM), Suriye'de anayasa komitesinin kurulması için yoğun bir çaba yürüttüğüne dikkati çeken Putin “Astana, Suriye için kalıcı bir siyasi çözüm sürecine vesile oldu. Suriye anayasa komitesinin de kısa bir süre içerisinde çalışmalarına başlaması büyük önem arz ediyor” diye konuştu. Suriye'nin kuzeydoğusuna ve İdlib'teki son gelişmelere de değinen Putin “İdlib'de gerginliğin azaltılması konusunda anlaşmamız gerekiyor. Bu da teröristlerin varlığına katlanmamız gerektiği anlamına gelmiyor” vurgusu yaptı. Putin sözlerini şöyle sürdürdü: “İdlib'de çatışmasızlık bölgesi kurulması geçici bir tedbirdir ve teröristlerin saldırıları cezasız kalmayacaktır. Suriye'de nihai barışın sağlanması ve istikrarın sağlanması için çalışmalarımızı sürdüreceğiz. Anayasa komitesine katılacak isimlerin listesi neredeyse tamamlandı ve nihai onay bekleniyor. Türkiye'nin güneyinde güvenlik konusundaki endişelerini anlayışla karşılıyoruz. Bu konuda Türkiye ve Suriye arasındaki ilgili anlaşma temel olabilir.”

ABD, TERÖR DESTEKÇİSİ
İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani de, bölgedeki terör örgütlerinin ABD başta olmak üzere yabancı güçlerden destek gördüğünü belirtti. ABD öncülüğünde Polonya'nın başkenti Varşova'da düzenlenen konferansa işaret eden Ruhani “Türkiye'nin endişelerini anlıyoruz. Biz bölgede istikrarı artırmak ve Suriye'de terörle mücadele için yeni adımlar atmaya çalışırken terör destekçileri Varşova'da bölgeye yönelik komplo peşinde” değerlendirmesinde bulundu. Ruhani şu hususların da altını çizdi: Türkiye hükümeti Suriye konusunda müsterih olması lazım. ABD'nin çekilmesi konusunda iyimser değiliz. ABD bölgeden çekilse bile Suriye'deki müdahalesi sürecektir. Fırat'ın doğusu da terörden temizlenmeli. Suriye Kürtlerinin haklarına önem vermeliyiz.